تامین مالی زنجیره تامین Supply chain finance به معنای فراهم کردن پول و جریانهای نقدی جهت انجام فرایندهای مختلف سازمانی است. این فرایندها از تامین مواد اولیه تا انجام عملیات درون سازمانی را شامل میشود. این رویکرد حاصل اتحاد مدیریت مالی و مدیریت زنجیره تامین شرکت است. کسبوکارها را ناگزیر به حضور و مشارکت فعال در اقتصادهای مبتنی بر شبکه و زنجیره نموده است. گرایش به این رویکرد اگرچه مزیتها و سودآوری هایی را برای بنگاههای عضو شبکه و زنجیرههای تامین به همراه داشته است، اما مشکلات و پیچیدگیهای فراوانی را نیز برای مدیریت جریانهای مالی، نقدینگی و سرمایه در گردش بنگاهها و شرکای تجاری ایشان به دنبال داشته است. یک راهکار مناسب در این زمینه تغییر رویکرد و نقش ارائه دهندگان خدمات مالی از تامین کننده صرف منابع مالی به عنوان شرکای تجاری بنگاههای اقتصادی و تجاری است.
بخش عمدهای از وظایف مدیریتی جریانهای مالی کسبوکارهای زنجیره ارزش در تعامل با ارائه دهندگان خدمات مالی تعریف شده است. با توجه به ظرفیتها و قابلیتهای بانکها و موسسات مالی به نحو مطلوب تری به مورد اجرا گذاشته شوند. از آنجا که زنجیره تامین قلب سازمان است باید برای تنظیم ضربان سازمانی باید همیشه و بدون توقف کار نماید. پول و جریانهای نقدینگی آن چیزی است که زنجیره تامین را روشن کرده و به جلو حرکت میدهد. با عنایت به این مهم در این مقاله با توجه به اهمیت مدیریت جریان مالی در طول زنجیره و با بهرهگیری از اصول و مبانی تحقیق به روش حقیقت یابی و مورد کاوی تلاش گردید با بررسی شواهد و نیز تجربیات کاربردی در این زمینه، چارچوبی جهت بهرهگیری موثر از نظام مدیریت جریان مالی و نیز اصول و مبانی آن ارایه گردد.
اهمیت تامین مالی زنجیره تامین
امروزه نقش مدیریت مالی در موفقیت شرکتها و زنجیرههای تامین نه تنها در کشورهای در حال توسعه بلکه در کشورهای توسعه یافته نیز مورد بحث است و توانایی این بنگاهها وابسته به پتانسیل سرمایه گذاری در نوآوری و کیفیت میباشد. که همه این موارد نیازمند سرمایه و در نتیجه تامین مالی میباشد. با توجه به نقش مدیریت مالی در روند حرکتی شرکت و به دلیل نریسک بالای مالی با مشکلات متعددی در تامین مالی مواجه اند.
در حالی که مشکلاتی که زنجیره تامین در ارتباط با تامین سرمایه مورد نیاز تجربه نموده اند میتواند از چند منبع نیز ناشی گردد، ممکن است بازار مالی داخلی، محصولات و خدمات مالی را به اندازه کافی ارائه ننماید و یا اینکه به دلیل کمبود مکانیزمهای مناسب تامین مالی و عدم انعطاف پذیری قانونی یا شکاف هایی که در چارچوبهای قانونی وجود دارد، اشی گردد.
شرکتها میکوشند که به یکی از شیوههای نوین تامین مالی این بنگاهها یعنی تامین مالی زنجیره تامین (SCF) بپردازند. SCF به عنوان یکی از نوآوری مالی جدید، خدماتی است که فقط موسسات مالی حرفه ا ی قادر به تامین آن میباشند و هیچ موسسه حقوقی که حتی از نظر مالی بعنوان موسسات با منابع مالی قوی به شمار میروند قادر به ارائه این خدمات نمی باشند. از این رو شرکتها به طور عمده به بررسی و تبیین اهمیت SCF و SME و چگونگی حل مشکل تامین مالی به وسیله SCF به عنوان یک روش نوین تامین مالی از طریق بدهی میپردازد.